Charakter to coś, co wyróżnia nas na tle innych, coś wyjątkowego, indywidualnego. Jest zespołem cech osobistych, które sprawiają, że zachowujemy się w konkretny sposób w określonych sytuacjach. Choć pojęciem charakteru posługujemy się na co dzień, należy do najbardziej złożonych pojęć w psychologii. Cechy charakteru to niejako jego składniki. Dzielimy je najprościej na pozytywne i negatywne.
Czym jest charakter i cechy charakteru?
Charakterem nazywamy zespół cech osobowościowych, które sprawiają, że żyjemy i zachowujemy się w określony sposób. Warunkują one nasze reakcje, kontakty społeczne oraz życiowe wybory. Cechy charakteru możemy dziedziczyć, np. po dziadkach czy rodzicach ale i nabyć je w ciągu życia. Możliwe jest także doskonalenie pewnych cech charakteru oraz pozbywanie się tych, których w sobie nie akceptujemy. Charakter kształtuje się przez całe nasze życie, najintensywniej ma to miejsce w okresie wczesnego dzieciństwa oraz dojrzewania. Tak naprawdę jednak praktycznie każde wydarzenie w naszym życiu ma wpływ na nasz charakter, wzbogaca go.
Teorie kształtowania się charakteru, osobowości
Istnieje wiele teorii psychologicznych, które wyjaśniają mechanizm tworzenia się charakteru. Według teorii Zygmunta Freuda wpływ na to mają czynniki biologiczne, w tym nasze popędy. Z kolei zgodnie z teorią uczenia się, cechy charakteru nabywamy na drodze obserwowania się oraz naśladowania innych. Teoria humanistyczna donosi, że cechy charakteru nabywamy poprzez dostosowywanie się do otaczającej nas rzeczywistości. Inna teoria, zwana teorią systemową mówi, że to, jakie posiadamy cechy charakteru zależy od środowiska rodzinnego, w jakim się wychowaliśmy.
Dobre i złe cechy charakteru
Cechy charakteru dzielimy na dobre i złe. Dobre cechy to takie, które są pożądane u nas i innych ludzi. To cechy pozytywne, pozwalające nam na satysfakcjonujące funkcjonowanie w społeczeństwie, nawiązywanie prawidłowych relacji, wchodzenie w związki. Do dobrych cech charakteru zalicza się m.in. dobroć, szczerość, asertywność, tolerancyjność, troskliwość, punktualność, bezinteresowność oraz otwartość.
Z kolei złe, negatywne cechy charakteru to takie, które utrudniają lub wręcz uniemożliwiają nam normalne funkcjonowanie. To cechy, których nie lubimy u siebie i innych. Zalicza się do nich między innymi obłudę, agresję, kłótliwość, skąpstwo, lekkomyślność, rozrzutność czy zarozumiałość. Istnieje także wiele cech, które zmieniają się w negatywne, gdy ich natężenie jest za duże. Należą do nich między innymi upór, pewność siebie czy duma.
Cechy charakteru w związku
Jakie cechy cenimy u swoich obecnych oraz potencjalnych partnerów? Wygląda to nieco inaczej w zależności od płci. Kobiety szukają mężczyzn delikatnych, opiekuńczych, troskliwych ale z drugiej strony niezależnych, samodzielnych i zdecydowanych. Pożądanymi cechami charakteru są również zaradność życiowa, wierność oraz wyrozumiałość. Jakich kobiet szukają mężczyźni? Przede wszystkim wiernych, czułych, szczerych, empatycznych i wrażliwych. Idealna kobieta powinna być również pewna siebie i swoich możliwości, otwarta, życzliwa oraz tolerancyjna.
Cechy charakteru u przyjaciół
Nie każdy zasługuje na miano bycia naszym przyjacielem. Jakie więc cechy powinna mieć osoba, którą tak nazwiemy? U przyjaciół najbardziej cenimy szczerość, lojalność oraz bycie pomocnym. Aby móc kogoś nazwać naszym przyjacielem, musimy mieć do tej osoby zaufanie. Szczerość przyjaciela to podstawa: oczekujemy, że druga osoba powie nam prawdę nawet, gdyby była ona bardzo trudna i przykra dla nas. Lojalność to cecha prawdziwego przyjaciela, pozwala nam wierzyć, że dana osoba nie zdradzi naszego sekretu, będzie nam oddanym przyjacielem i zawsze nam pomoże. U przyjaciół cenimy też uczciwość, wrażliwość oraz empatię. Jakich cech nie lubimy u naszych przyjaciół i znajomych? Oczywiście fałszu, obłudy, agresji, nieszczerości oraz arogancji.
Cechy charakteru w pracy
To, jakie cechy cenimy u swoich pracowników, zwykle uzależnione jest od zajmowanego stanowiska. Wymienić można jednak wiele cech, które pożądane są u pracowników wielu branż. Poniżej lista 10, które znacznie ułatwią nam funkcjonowanie w miejscu pracy niezależnie od tego, czym zajmujemy się zawodowo.
1. Zaangażowanie
Pracodawcy bardzo cenią pracowników zaangażowanych w pracę, w to, co robią. Gdy ktoś robi coś z przekonaniem, zwykle osiąga o wiele lepsze rezultaty. Pracownik zaangażowany to także pracownik chętny do działania, wykonuje swoje obowiązki szybciej i na czas.
2. Asertywność
To cenna cecha charakteru, która przydaje się praktycznie na każdym stanowisku. Obejmuje ważną umiejętność odmawiania i wyrażanie własnego zdania tak, aby nie urazić innych. Pozwala ona na nawiązywanie satysfakcjonujących relacji z innymi, zarówno przełożonymi, jak i kolegami i koleżankami z działu.
3. Komunikatywność
To niezwykle ważna i cenna umiejętność w każdej branży. Przyda się zarówno szefowi, jak i szeregowemu pracownikowi. Komunikatywność to bowiem zdolność do porozumiewania się z innymi, zarówno do nawiązywania relacji, jak również utrzymywania ich. Osoba komunikatywna potrafi zarzec nową znajomość, ciekawie prowadzić rozmowę, poradzić sobie z sytuacji trudnej, w tym w sytuacji wystąpienia konfliktu.
4. Uczciwość
Ważna i poszukiwana wśród pracowników cecha. Ludzie uczciwi są bardzo cenieni w każdej branży, zarówno wśród pracowników fizycznych, jak i umysłowych. Uczciwość obejmuje wywiązywanie się z danego słowa oraz przestrzeganiu zasad i norm społecznych, które obowiązują w społeczeństwie lub konkretnej grupie osób, w tym przestrzeganie regulaminu pracowniczego.
5. Szczerość i lojalność
Szczerością nazywamy mówienie tego, co się czuje ale i postępowanie tak, jak mówimy. Obejmuje spójność w myśleniu i zachowaniu. Szczerość jest cenioną cechą u pracowników. Szczery pracownik będzie lojalny, nie okłamie ani innych pracowników ani szefa.
6. Ciekawość i otwartość
Bardzo cenione u pracowników są również ciekawość poznawcza oraz otwartość na nowe doświadczenia. Ciekawość pozwala na zainteresowanie pracownika różnorodnymi zadaniami. Sam pracownik również jest zainteresowany pracą ale i samorozwojem. Z chęcią angażuje się w dodatkowe działania, bierze udział w kursach i szkoleniach. Z kolei otwartość poznawcza pozwala na działanie na wielu polach, pracownik chętnie uczy się tego, co nowe, poznaje nowych ludzi.
7. Wytrwałość w działaniu
Pracownik powinien być również osobą wytrwałą, podejmować kolejne próby, nawet mimo niepowodzeń. Gdy idzie w parze z wysoką odpornością na stres, pracownik taki jest szczególnie cennym nabytkiem w każdej firmie.
8. Samodzielność
Dla przełożonych istotna jest także samodzielność w działaniu pracowników. Nawet, gdy dana osoba pracuje w grupie powinna potrafić samodzielnie wykonywać swoje obowiązki i wywiązywać się z nich.
9. Obowiązkowość
Niezmiernie istotna w pracy jest obowiązkowość. Poczucie obowiązku za to, co robimy pozwala nam na wykonywanie codziennych czynności zawodowych jeszcze lepiej, dokładniej i bardziej efektywnie.
10. Kreatywność i inicjatywa własna
Bardzo ważną i pożądaną cecha charakteru u pracowników jest kreatywność. To umiejętność twórczego rozwiązywania problemów oraz szybkiego generowania różnorodnych rozwiązań. Osoba kreatywna jest o wiele bardziej wydajna, potrafi szybko i sprawnie poradzić sobie z problemem. Nie mniej istotna jest inicjatywa własna. Ceni się ją w wielu branżach, dowodzi bowiem tego, że pracownik zadał sobie trud, by faktycznie zastanowić się nad danym problemem.
Jakie cechy - poza wymienionymi powyżej - przydadzą się na stanowisku kierowniczym?
Oczywiście pewność siebie (na odpowiednim poziomie), odwaga życiowa oraz charyzma (umiejętność przemawiania oraz motywowania innych do działania). Pozwolą one zarówno na podjęcie działalności od otwarciu własnego biznesu czy przejęciu stanowiska kierowniczego ale przydarzą się także podczas zarządzania personelem.
Podsumujmy podane powyżej informacje.
Jakie cechy cenimy szczególnie u innych?
Z pewnością te pozytywne, w tym szczerość, lojalność (zwłaszcza w przyjaźni), wierność (istotna w związkach partnerskich), asertywność, odpowiedzialność. Lubimy ludzi optymistycznie nastawionych do świata, komunikatywnych, godnych zaufania, otwartych i chętnych do działania.
Ludzi z jakimi cechami unikamy?
Jak wynika z powyższych informacji unikamy ludzi z pewnymi cechami charakteru, zwykle są to cechy negatywne, takie jak nieszczerość, obłuda, bycie osobą arogancką, zuchwałą i zarozumiałą.
Warto więc wzmacniać w sobie pożądane cechy, starać się je rozwijać oraz jednocześnie walczyć ze swoimi przywarami, czyli cechami negatywnymi. Nie ma osób o idealnym charakterze ale warto być człowiekiem wiadomym swoich wad oraz pracującym nad nimi.
Komentarze