Wiele osób obawia się, że w tym roku (2022) koszty ogrzewania będą gigantyczne lub martwi, czy nie zabraknie opału. Jakie są obecnie sposoby ogrzewania domu, jak zadbać o ciepło, gdzie można uzyskać pomoc finansową? Uzyskajmy wiedzę na ten temat w formie pytań i odpowiedzi.
1. Co mówią polskie przepisy na temat ogrzewania węglem?
W całej Polsce wprowadzono normy jakości węgla dla domowych pieców. Zgodnie z nimi węgla najgorszej jakości (bardzo drobnego, tzw. flotu i mułu) nie można sprzedawać gospodarstwom domowym ani palić nim w domowych piecach. Ale 29 czerwca 2022 roku minister środowiska wydał rozporządzenie, które zawiesza stosowanie tych norm na okres 60 dni. Nie wiadomo na razie, czy w sezonie grzewczym zakaz palenia węglem niskiej jakości powróci, czy nie. Niezależnie od tego, w niektórych województwach palenie węglem jest w ogóle zakazane - na podstawie uchwał antysmogowych. Jest tak na przykład na terenie Krakowa, w Warszawie nie będzie można ogrzewać domów węglem od października 2023 roku, w sąsiadujących powiatach od stycznia 2028 roku.
2. Czy ogrzewanie gazowe wciąż się sprawdza?
Zgodnie z zapowiedziami Unia Europejska w 2030 roku ma wprowadzić zakaz sprzedaży pieców gazowych. Ale te, które kupimy i zainstalujemy wcześniej, będziemy mogli użytkować. Przewagą kotłów gazowych nad piecami na paliwo stałe (drewno, węgiel, pellet) jest to, że są prawie bezobsługowe - nie trzeba dokładać paliwa, ładować podajnika, wybierać popiołu. Nie ma też strat, niemal cała energia z gazu zamieniania jest na energię cieplną. W starych piecach węglowych mnóstwo ciepła ucieka przez komin.
Mimo ostatnich podwyżek cen, gaz wciąż jest relatywnie tani. Zgodnie ze stawkami z lipca 2022 roku, koszt ogrzania domu gazem jest prawie o połowę niższy niż węglem. Ceny gazu dla odbiorców indywidualnych są regulowane, podwyżki nie mogą być drastyczne.
Ogrzewanie gazowe
3. Czy nadal można używać pieców - kopciuchów?
Takie piece to źródło smogu (tzw. niskiej emisji), dlatego są systematycznie wycofywane z użycia. Już w obecnym czasie zakazana jest ich sprzedaż. Dziś wszystkie sprzedawane kotły na węgiel i drewno muszą spełniać wymogi tzw. klasy 5. Taki kocioł emituje 90 procent mniej zanieczyszczeń niż typowy "kopciuch". Natomiast zakaz użytkowania zależy od regionu Polski. Ograniczenia są wprowadzane na podstawie lokalnych przepisów, obowiązujących na terenie jednego województwa, tzw. uchwał antysmogowych. Na przykład mieszkańcy województwa małopolskiego muszą pozbyć się starych pieców już do końca tego roku. Kopciuchy poza tym, że trują, są nieefektywne - potrzebują dużo opału, a wytwarzają mało ciepła. Do takiego pieca można włożyć paliwo słabej jakości, a wiele osób nie chce z nich rezygnować, zwłaszcza teraz, kiedy z opałem może być problem. Ale wbrew pozorom to się nie opłaca, bo z kiepskiego opału uzyskujemy mało energii.
4. Czy pompę ciepła można zamontować w starym domu?
Pompy ciepła to źródło najtańszej energii cieplnej dla domu jednorodzinnego. Ale minusem tych urządzeń są koszty instalacji. W zależności od rodzaju pompy (czy jest to pompa powietrzna, czy droższa gruntowa), instalacja potrzebna do ogrzania około 150 metrów kwadratowych kosztuje od 28 tysięcy do 35 tysięcy złotych. Jeśli budujemy dom, pompa jest rozsądnym wyborem. W istniejących budynkach też można ją zainstalować, ale trzeba się wtedy liczyć z koniecznością modernizacji całego ogrzewania, nawet wymianą kaloryferów na bardziej wydajne ogrzewanie podłogowe.
Pompa ciepła
5. Jakie są inne sposoby ogrzewania domu?
Lepszą i nieco tańszą alternatywą dla pieców węglowych są kotły na biomasę. Przeważnie pali się w nich pelletem z opadów roślinnych. Innym rozwiązaniem może być ogrzewanie promieniowaniem cieplnym (infrared). Zamiast kaloryferów montowane są panele grzewcze (ekrany) lub maty ścienne albo podłogowe, które emitują promieniowanie podczerwone. Nie ogrzewają powietrza, tylko powierzchnie: ściany, meble, osoby w pomieszczeniu. Zasilane są prądem, ale zużywają go niewiele. Taka instalacja nie wymaga wielkiego remontu, może być dodatkowym źródłem ciepła.
6. Czy można dogrzewać się kominkiem?
Nie ma ogólnopolskiego zakazu używania kominków. Trzeba jednak sprawdzać lokalne przepisy antysmogowe. Może się okazać, że są ograniczenia, na przykład nie można palić w kominku, kiedy smog przekracza poziom alarmowy. Jeśli zdecydujemy się na zakup nowego kominka, powinien spełniać najnowsze normy (być zgodny z tzw. ekoprojektem), aby po dwóch, trzech latach nie musieć go wymieniać.
7. Czy przed zimą uda się jeszcze docieplić dom?
Wszystko zależy od stanu budynku. Często wystarczy wymienić tylko stolarkę okienną i drzwiową, żeby ograniczyć straty energii (przez drzwi i okna ucieka nawet 30 procent ciepła). Można też pomyśleć o wymianie starych grzejników (na przykład żeliwnych), a przy okazji większego remontu o zainstalowaniu ogrzewania podłogowego. Jest bardziej ekonomiczne, ponieważ ciepło wędruje od podłogi w górę i temperatura w pomieszczeniu może być niższa przy zachowaniu pełnego komfortu. A wystarczy o 1 stopień obniżyć temperaturę, aby zaoszczędzić 7 procent kosztów ogrzewania. Jeśli nie zamierzamy wymieniać grzejników, przed sezonem grzewczym warto je odpowietrzyć i zamocować na ścianach ekrany lub maty zagrzejnikowe. Zatrzymują w pomieszczeniach nawet 90 procent ciepła, które ucieka przez ścianę.
Wymiana grzejników
8. Skąd wziąć pieniądze na ocieplenie domu i wymianę pieca?
Można ubiegać się o dotację w programie "Czyste Powietrze". Kwota na wymianę pieca i dodatkowo na docieplenie domu to nawet 79 tysięcy złotych. (od 30 do 50 procent kosztów, poziom finansowania zależy od dochodów). Od 15 lipca 2022 roku w tym programie jest dostępne także prefinansowanie - część albo cała kwota przysługującej dotacji wypłacana jest przed rozpoczęciem remontu. Pieniądze trafiają na konto wykonawcy. Mieszkańcy gmin, w których obowiązują uchwały antysmogowe, mogą skorzystać z programu "Stop Smog" i dostać zwrot do 70 procent kosztów modernizacji ogrzewania. W grudniu 2022 roku wystartuje program "Ciepłe Mieszkanie" dla lokatorów domów wielorodzinnych. W tym przypadku pieniądze mają być przeznaczone na modernizację ogrzewania, wymianę pieca, stolarki okiennej i drzwiowej. Wnioski będą przyjmować urzędy gmin. Szczegółowe informacje o programach znajdują się na stronie internetowej: www.czystepowietrze.gov.pl.
Można też zadzwonić pod nr infolinii: (22) 340 40 80.
9. Czy ulga podatkowa nadal obowiązuje?
Tak, nadal można odliczyć od dochodu kwotę wydatków na wymianę pieca, okien, drzwi, docieplenie domu. Maksymalne odliczenie to 53 tysiące złotych. Ulga przysługuje właścicielom domów jednorodzinnych. Można je łączyć z dotacjami na przykład w programie "Czyste Powietrze".
Dodatkowa uwaga - nowy dodatek węglowy ma być przeznaczony dla gospodarstw domowych, które ogrzewają dom węglem. Źródło ogrzewania (na przykład piec, trzon kuchenny, piec kaflowy, koza) musi być zgłoszone do centralnej ewidencji emisyjności budynków (CEEB). Jak kwota? Ma to być jednorazowo 3000 zł dla gospodarstwa domowego. Nie będzie obowiązywało kryterium dochodowe. Gdzie można składać wnioski? Będą je przyjmować urzędy gmin od momentu, kiedy ustawa wejdzie w życie. Gmina będzie miała miesiąc czasu na wypłatę. Czyli na przykład, jeżeli ustawa wejdzie w życie w sierpniu to pierwsze wypłaty będą realizowane we wrześniu.
Źródła:
Komentarze